skulegang på 50- og 60-talet.


Det slår meg at det har vore litt av ein revolusjon innan skuleverket sidan eg gjekk på skulen på 50- og 60-talet.  Godt er det, for inkje er verre enn at me sver til at alt som var i går  er betre enn det i dag.  Kven ville heller bu i eit urestaurert hus frå 50-talet, eller bruke strikka strømper av ull ? 

Men la oss sjå litt på kva som har hendt: 

Vi pugga og lærde kunnskapen utanatt.  Kunne du leksa di, var du flink. Eg forstod ikkje fysikk på realskulen, men eg pugga, og fekk Meget. Læring var utanattlæring, og reproduksjon av kunnskap. Kunne du det som stod i boka, var du flink .Læraren formidla kunnskapen, gjennomgjekk stoffet, vi lærde det og las i boka, og attfortalde det.  Den individuelle prestasjonen stod i høgsetet. 

hadde du spesielle behov, som lese- og skrivevanskar  måtte du følgje med så godt du kunne, prøve å få hjelp heime, men rekne med at du kom til kort i det teoretiske. 

Vi hadde ikke gruppearbeid. Det høyrde til reformpedagogikken, som kom på 70-talet  I mitt første år som lektor i kristendomskunnskap på Nesna lærarskule var eg introduset for det.  At eg sette 120 elevar til å lage pedagogiske malar for ulike klassetrinn utan at biblioteket hadde lærebøker for grunnskulen  er ei anna sak.  Ein var ikkje heilt van med at lærdommen skulle brukast i praksis på 70-talet.  mange var imot gruppearbeid, fordi gav du elevane ansvaret for ein liten del av temaet,   lærde du ikkje heilskapen i det du arbeidde med, vart det sagt. 

  Innhaldet  i faga var konsentrert om Noreg.  Det var Noregs historie,  Mest norsk landkunne  og norsk fauna. Me song stort sett  norske songar lærde om   norske dyr og fuglar.  Det var 50-60 år sidan Noreg vart eigen stat, og det galt å byggja opp ein nordmanns identitet. 

Vi hadde håndarbeid og sløyd, og lærde ferdigheiter innan desse faga. Vi kunne brodere og strikke og bruke symaskin, og gutane kunne bruke hamar, sag og høvel.  Vi laga nyttige ting til oss sjølv og til heimen. Praktiske fag stod sterkt, og både på folkeskule, i framhaldsskule, realskule og yrkesfagskulane  var det opplæring i  handverk.  Vi lærde å lage mat, ikkje berre å teikne pannekaker. 

Respekt for læreren var sjølvsagt. Han hadde kunnskap og utdanning, og lærde oss om livet. Vi reiste oss når han kom inn i rommet, og helste. 

Lurte vi på ein karakter, kunne vi spørre om grunnen til karakteren, men helst godtok vi det vi fekk. Læraren var autoritet, og hadde siste ordet. 

I dag gjeld det å lære  solidaritet og ansvar over landegrensene. Elevane arbeider i grupper, og stiller spørsmål  med det meste som foregår i skulen.  Pendelen svingar.



Kommentarer

Legg inn en kommentar

Populære innlegg fra denne bloggen

På gamle stigar- i Husdalen.

Bilde
Då Sigmund Husdal kom inn i livet til mor i 1961, og eg og syskena mine samstundes fekk ny stefar, så hende det mykje nytt. Eg overnatta i år i Husdalen for fyrste gong på mange år, og då kom tankane om korleis det var då me starta å reise dit. Husdalen er ein avsidesliggjande gard ein times gange frå Bjørsvik. Du reiste dit, anten med rutebåten eller vart køyrt,  og gjekk så ei ganske bratt stigning opp til Husdalsvatnet, der du anten kunne ro over, eller gå den bratte og til dels glatte stigen opp til Grautevika, der det var kjerreveg resten av vegen. Me ungane lærde snart snarvegane, der du kunne korta inn turen med opptil 10 minuttar. Det du måtte ha med deg, bar du på ryggen og i hendene, så vi måtte ha eit par kvilepausar uansett. Vel oppkomen var det tre hus, der bestemor og bestefar budde i det eine,  Ivar og Olaug budde i det andre saman med ungane sine, og Sigmund hadde kjøpt det nedste huset, og hadde det som ei familiehytte, der også søskena hans kunne vera på vi
Les mer

Fløksand husmorskule

Bilde
Litt frå 60-talet.  Då eg var ferdig med gymnaset i -64, meinte mor at eg måtte kunna koka poteter. Det kunne eg, men forat utdanninga mi skulle vera perfekt, så måtte eg ha eit halvår på husmorskule. Denne skulen var og god å ha både om ein skulle søkje sykepleie eller bli hustellærar. Så eg søkte opptak ved Fløksand husmorskule våren 1965, og kom inn. Skulen var då vel etablert, opna 1909, og nyrestaurert i 1954. Mange kjende personlegheiter har gått her, og eg lærde seinare at Ingrid Espelid Hovig var elev her i 1943, då det ikkje var elektrisitet, og alt måtte kokast på ved og kol i kjellaren. Ho kom tilbake som lærar i 1954, til ein  skule som var i topp stand .  ( Ingrid Espelid Hovig og Olga Leiknes Hopsdal møtes etter 61 år. Dei var kullingar i 1943) Vi fekk ei liste så langt som eit vondt år med alt ein skulle ha med, så mor var engasjert i vekesvis med å sy. Det var sengetøy og håndklær, arbeidsklede, forkle, hette, høvelege sko, og mykje meir som eg ikkje hugsa. Al
Les mer

Hermetisering av middag og frukt, og søndagsdessertar

Bilde
. I dag har vi fryseboksar, og vi kjøper ferskt det meste av året. Vi har det lettvint, og gløymer at for eit par generasjonar sidan var matlaging og husstell  fulltids- jobb. Eg hugsar at mor hermetiserte kjøttkaker med brun saus  og kottelettar. Det var same omstendelege prossessen, med vasking og sterilisering av Norgesglas, koking og steiking av kjøtet som skulle hermetiserast.  Det vart lagt koheit på glasa, og fyllt heilt fullt, og så vart lokket skrudd på. Glasa vart sett i kjellaren, og teke opp til sundagsmiddag  ut over hausten og vinteren. Det kunne vera ein sjangse at maten vart bederva, så ein måtte lukte på, før ein varma det opp. Ellers hermetiserte mor frukt kvar haust. Også der var det vasking og sterilisering av glas, som var oppevart i varm steikeomn til ein skulle bruka dei. Pærer vart skrella og koka i sukkerlake til dei vart møre, og lagt på glas. Ein hella den kokande sukkerlaken over, så glaset vart heilt fullt, og la glaslokket med gummiring på, og skr
Les mer