Mangt ein minnest

  Delar av siste skuletimen brukte læraren til høgtlesing. Frostmoborna, Holger Nilssons forunderlege reise og Lord Fountleroy var alle bøker som me fekk høyre. Det var inga klokke som ringde ut, så siste timen avslutta nok ofte litt etter tida. Det var ikkje så nøye slik.  Men skulen avslutta alltid likeeins: opp og stå med pulten. Vi song ein salme, og bukka og neia og sa  takk for i dag, før me gjekk ut, som oftast i\etter den rekkjefylgja me sat .  Nokre av oss tok fylgje ut skuleporten, andre fylgdes åt nedover vegen, og prata om laust og fast, men så skildest vegane for dei som for til Hedlesvågen og dei som drog nedover  storvegen i Dalebygden.  Det vil sei, du kunne sykle til Hedlesvågen og. Det var fleire fine nedoverbakkar, ein skarp sving i vegaskillet, der det var lrtt å tryne om du hadde for stor fart, på grunn av sand og grus på feil stad i svingen. Ein lærte "by doing" i dei dagar, så etter å ha dotte av sykkelen og slege skrubbsår eit par gonger, så hadde vi a

I desse tider når dei fleste tek buss til opplæringstaden, og står i busskuret og ventar på transport. Dei småsøv på veg til skulen, og går av bussen to minuttar frå skulen, er eg takksam for at eg hadde skuleveg.  Ha det! Døra slo att, og eg spurta ned trappene. Klokka var 8.15, og andakten hadde nettopp starta i radioen. Salmetonane var teiknet på at det var lov å gå på skulen, for mor var nøye med at du ikkje skulle gje deg i veg  så altfor tidleg.  Ho skulle ikkje ha ungar som rak på bygda! Eg hadde smurt langebrødskiver med pølse, ost og kaviar, og mjølkeflaska var på plass i ranselen, saman med skulebøkene for dagen.  På veg bortover storvegen til grinda inn til Myramarka repeterte eg salmeverset, som som regel sat spikra, men om ikkje, fekk eg lesa over det eit par gonger når eg kom fram til skulen.  Dei håle bergskrentane opp frå vegen gjekk fort, og om det var svedl, så gjekk ein berre utanom, på stigen.  Mr fylgde ein gamal kjerreveg over marka når me skulle på skulen, og som

  Far var først oppe. Han kokte kaffi, åt og drog på arbeid. Åsta og Edit var dei neste, og dersom det var at kakao frå kvelden før, var det deira fangst. Litt etter litt stod resten av familien opp, og  me åt frukost. Radioen stod på, og  etterkvart vart klokka åtte, og det var vermelding, om me ikkje såg ut gjennom vindauga korleis stoda var.  Det var dagsnytt, og så kom andakta kvart over åtte. Då var det tid å gjere seg klar for dei som skulle på skulen, medan me andre som var heime, høyrde barnetimen, der Alf Prøysen, Torbjørn Egner og Anne Cath. Vestly  fortalde sine historiar.  Det var tid for plikter for heinmeverande barn, og det kunne vera å ta av bordet og vaske opp. Oppvaskmaskina kom 20 år seinare. Me hadde ikkje kjøleskap, så mjølk, smør og pålegg måtte i kjellaren når det var varmt.  Golvet skulle vaskast, og ofte var det ein som fekk tur på butikken og meieriet..  Når vi ungane var heime, var det sjølvsagt at vi måtte hjelpe til. Vi høyrde til familien, og dermed arbeid

  Tøysko Det var kjempefint å gå berrføtt om sumaren.  Varmt i trappa, og det var hardt å gå på grusen på storvegen, men mjukt og godt når du tusla omkring i hagen. I utmarka var det orm, så der brukte me sko. Sommaren var og tida for gummisko. Det var lette sko, med gummisåle og oversåle av tøy, og med snøring av tøylisser. Dei var lette å bruke og du kunne springe og klyve med dei. Sandaler brukte vi og, men dei var ikkje så vanlege.  Tresko stod det ofte ute i bislaget. Dei var fine å stiga ned i når du skulle ut eit ærend, og brukte du leistar i dei, så var dei varme og gode. Men me bruka ikkje tresko ute blant folk. Det var ingen som bruka det lenger.                                                     Vkingstøvler Ut over hausten vart det tid for gummistøvlar. Ungane hadde fargerike støvlar, men det var litt stort å få dei brune Vikingstøvlar med snøring framme.Då var du på veg mot å verta vaksen. Dei var tunge,  men ein kunne vassa og gå i søle og utmark, sjølv om det regna.  De

 Som barn hadde eg ein livleg fantasi. Eg såg føre meg ting som kunne henda, og fellt mang ei tåre over "kanskjehendingar". Men det var også mykje du kunne sjå av figurar på himmelen, om du låg og såg opp på skyformasjonane og såg dyr og fantasifigurar, landskap og menneske. plutseleg endra dei seg, og høna vart hund, og katten ei løve. I skogen var det mange figurar , der du kunne sjå troll, huldrer og dyrefigurar i tre, på subbar og steinar.  Du kunne bøya deg ned over kloppa og sjå kva som rørde seg i vatnet, og når isen stinkla i pyttane, var det fantastiske landskap.  Denne fantasien har ikkje forlete meg i vaksen alder, og enn på mine gamle dagar tek eg meg i å  sjå figurar og hendingar på himmelen, i marka og i vatnet.   Så i kveld vil eg berre leggje ut nokre bilete, og utfordre deg som les .  Kva ser du? 1  2  3   4   5  6 7 Kva ser du?  Del gjerne.

  - Det kitlar sånn! Far hadde slept ein liten makk oppi handa mi, og krypet låg og vridde seg fram og attende.  Etter litt slepte eg han, og han skunda seg  ned i jordhaugen att.  Seinare, då søskena mine vart større, var det eg som fanga makk og slepte dei oppi hendene deira, slik at dei skulle få oppleva den kriblande kjensla. Det same hende: dei slapp makken nedatt på jorda. Tynn hud er følsom.  Makk fanns det i god jord. Han bearbeidde jorda, laga gangar, og drog lauv og restar av dyr  ned i jorda, åt dei, og skeit ut att fin ferdiglaga jord. Der det var mykje makk, var det mykje gangar i jorda, og derfor god moldjord,   porøs, fin til å plante i, eller å ta inn til blomsterjord. Makk betyr mykje for forråtnelsen, og for å skape god jord. Men skulle du ha jord til plantar inne,måtte  makkane ut, for elles kunne dei ta til å ete på planterøtene, og det var jo ikkje meininga, om ein ville ha frodige plantar i vindauget.  Onkelen min hadde ein spesiell stad nær møtttinga der han fann

Splintebåt.Foto: Karmsund folkemuseum Splint er  sørvestnorsk for tater eller reisende.  Dei kom i båtane sine, låg nokre dagar, og reiste vidare. Men dei la aldri til kai, men held seg i viker og vågar litt utanfor allfarveg.  Det var ikkje ofte det var splint på Leiknes i min barndom. Men når dei kom, låg dei i ei lita vik mellom Leiknes og Flossvik, på Kattevågen. På Hjelmås trur eg dei låg i Sauvågen Sanderen. Eldre splint " i kyststrøkene var veinettet ofte dårlig utbygd til langt ut på 1900- tallet. I tillegg bodde det folk på nesten hver øy og inne i hver fjordarm., og dette gjorde at omreisende ante muligheter for å skaffe seg et brukbart utkomme  ved å ferdes i båt. Langs kysten hadde de lettere adkomst vannveien. Mange steder var båten det eneste fremkomstmiddelet, og båt gav en etterlengtet følelse av frihet. Det var dessuten enklere å stikke til havs hvis det oppstod trøbbel, og ikke minst bød det seg muligheter til å drive matauk gjennom fangst og fiske. Det var i til

    -Tidi ho renn som elv imot os. Fort skifter sumar med vetter...(Anders Hovden) Men kva er tid for noko?  Tid betraktes som noe som stadig er i bevegelse og som man stort sett har lite kontroll over. Til forskjell fra de tre romlige dimensjonene kan man ikke bevege seg fritt i tid, men er bundet til å følge tidens «strøm» eller «flyt». Man kan imidlertid stadfeste et tidspunkt med et klokkeslett og/eller en dato. ( wiki) Likevel, eg vågar å påstå at  li vsens elv rann saktare før, og  me hadde betre tid før, og meir tid til menneska omkring seg. Far var ute og køyrde bil, og det var han ofte, på veg til eller frå eit arbeid. Men det hendte ikkje sjeldan at når han såg nokon etter vegen , så stoppa han , og sveiva han ned bilruta og tok ein prat om dette og hint, og kva som hadde hendt sidan sist. Han var glad i menneske, og lika å prata. At han deretter kanhenda arbeidde ein halvtime lenger for å verta ferdig med det han skulle, det var som det skulle vera.. Mor tok seg ein prat med