Feriearbeid på Seim.

 



Margit Strandabø var lærar i småskulen på Leiknes. Ho budde på Hopland på  Seim, var gardjente og hadde gifta seg med ein sunnmøring, Karl Strandabø, fra Ulsteinvik, på sine eldre dagar.  Dei yngste søskena mine hadde henne som lærarinne, og det hende ho stoppa bilen utanfor huset på veg heim og tok ein prat. 

Alle syntes det var leitt då mor vart enkje, og prøvde å hjelpa på ymist vis. Margit spurde om eg kunne vera der ei veke om sumaren, og hjelpa til i slåtten. Eg hadde ikkje noko særleg greie på gardsarbeid, så eg trur ho gjorde det mest for å vera snill. Eg har gløymt kor gamal eg var, men tenkjer at eg var 13-14 år . 

Ho henta meg med bil, og me køyrde inn til ein liten gard på Seimsneset, i nærleiken av kyrkja.   Ein liten gardsveg førde opp til huset, med ein vakker hage rundt, slik eg hugsar det. Det var fjøs og låve, og ein del jord rundt. 

 Det var eit koseleg kjøkken, der me åt under måltida, og elles var det eit lite bad, og nokre soverom oppe. Far til Margit, Johannes Revheim,  levde enno, og eg trur han hadde den eine stova. 

Karl slo graset om morgonen, og eg var med på å hjelpte til å setja opp hes. Han sette staur opp,  og eg hjelpte til . stort sett såg eg på, men sørgja for at hesjestrengen rulla seg av rullen. 



"Hesja har loddrette hesjestaurer med hesjestreng (ståltråd) eller vannrette stenger imellom. «Å hesje» betyr å legge gras på hesja. Etter at graset er tørt kalles det høy.Hesje med streng settes opp ved at en lager en rett linje med hull i bakken ved hjelp av spett, og så setter staur i hullene. For å få en rett linje kan en enten følge streng langs bakken, eller sikte slik at staur som er satt opp står overrett. Avstanden mellom hullene bør være rundt 1,8 meter, avstanden mellom staurene kalles et "golv", hæsgolv. En legger så første tråd på hesja og fyller den før en legger på neste tråd, alternativt settes hele hæsen opp med alle strengene før en starter å hesje.Ifølge en lærebok om bondeyrket fra 1943 bruker en 4 eller 5 slike tråder, 6 og av og til 7 tråder er imidlertid også vanlig mange steder. Tråden festes til stauren enten ved omkast eller surres fast med snører, hæsband, og egen knyteteknikk, for permanente hæser kan det benyttes spiker/kramport " (Wikipedia.)

Karl hesja med høygaffel, men me andre riste høyet i  høvelege bundlar og hengde det over strengen. Det regna, og arbeidet var ikkje så hyggeleg, sjøl om vi hadde regnklede. Vatnet rann nedover halsen og innover verd armane.   Eg trur nok dei skjøna at eg ikkje lika oppgava, så eg vart sendt inn for å laga mat, og ta oppvasken, noko som absolutt var betre. Etter middagen laga Margit røre til ausekaker, og eg steikte dei opp til nonsmaten. 



Ein dag skulle dei få kuene flyttast.  Eg fekk ei, den snillaste av dei alle. Eg heldt ytterst i tauet, og me skulte på kvarandre i gjensidig mistillit, kua og eg. Lettelsen var stor då me kom fram til det nye beitet, og eg kunne løysa . kua frå bandet. Ho takka ikkje akkurat for laget ho heller.  

Me plukka bær, og Margit koka sylte og safta.. Dei første potene var ferdige, og me spadde opp nok til kvar middag. Velsmakande og gode! 

Veka tok sin ende, og eg reiste heimatt. Ei erfaring rikare, og ikkje innstilt på å bli gardbrukar. 

Kommentarer

Legg inn en kommentar

Populære innlegg fra denne bloggen

På gamle stigar- i Husdalen.

Bilde
Då Sigmund Husdal kom inn i livet til mor i 1961, og eg og syskena mine samstundes fekk ny stefar, så hende det mykje nytt. Eg overnatta i år i Husdalen for fyrste gong på mange år, og då kom tankane om korleis det var då me starta å reise dit. Husdalen er ein avsidesliggjande gard ein times gange frå Bjørsvik. Du reiste dit, anten med rutebåten eller vart køyrt,  og gjekk så ei ganske bratt stigning opp til Husdalsvatnet, der du anten kunne ro over, eller gå den bratte og til dels glatte stigen opp til Grautevika, der det var kjerreveg resten av vegen. Me ungane lærde snart snarvegane, der du kunne korta inn turen med opptil 10 minuttar. Det du måtte ha med deg, bar du på ryggen og i hendene, så vi måtte ha eit par kvilepausar uansett. Vel oppkomen var det tre hus, der bestemor og bestefar budde i det eine,  Ivar og Olaug budde i det andre saman med ungane sine, og Sigmund hadde kjøpt det nedste huset, og hadde det som ei familiehytte, der også søskena hans kunne vera på vi
Les mer

Fløksand husmorskule

Bilde
Litt frå 60-talet.  Då eg var ferdig med gymnaset i -64, meinte mor at eg måtte kunna koka poteter. Det kunne eg, men forat utdanninga mi skulle vera perfekt, så måtte eg ha eit halvår på husmorskule. Denne skulen var og god å ha både om ein skulle søkje sykepleie eller bli hustellærar. Så eg søkte opptak ved Fløksand husmorskule våren 1965, og kom inn. Skulen var då vel etablert, opna 1909, og nyrestaurert i 1954. Mange kjende personlegheiter har gått her, og eg lærde seinare at Ingrid Espelid Hovig var elev her i 1943, då det ikkje var elektrisitet, og alt måtte kokast på ved og kol i kjellaren. Ho kom tilbake som lærar i 1954, til ein  skule som var i topp stand .  ( Ingrid Espelid Hovig og Olga Leiknes Hopsdal møtes etter 61 år. Dei var kullingar i 1943) Vi fekk ei liste så langt som eit vondt år med alt ein skulle ha med, så mor var engasjert i vekesvis med å sy. Det var sengetøy og håndklær, arbeidsklede, forkle, hette, høvelege sko, og mykje meir som eg ikkje hugsa. Al
Les mer

Hermetisering av middag og frukt, og søndagsdessertar

Bilde
. I dag har vi fryseboksar, og vi kjøper ferskt det meste av året. Vi har det lettvint, og gløymer at for eit par generasjonar sidan var matlaging og husstell  fulltids- jobb. Eg hugsar at mor hermetiserte kjøttkaker med brun saus  og kottelettar. Det var same omstendelege prossessen, med vasking og sterilisering av Norgesglas, koking og steiking av kjøtet som skulle hermetiserast.  Det vart lagt koheit på glasa, og fyllt heilt fullt, og så vart lokket skrudd på. Glasa vart sett i kjellaren, og teke opp til sundagsmiddag  ut over hausten og vinteren. Det kunne vera ein sjangse at maten vart bederva, så ein måtte lukte på, før ein varma det opp. Ellers hermetiserte mor frukt kvar haust. Også der var det vasking og sterilisering av glas, som var oppevart i varm steikeomn til ein skulle bruka dei. Pærer vart skrella og koka i sukkerlake til dei vart møre, og lagt på glas. Ein hella den kokande sukkerlaken over, så glaset vart heilt fullt, og la glaslokket med gummiring på, og skr
Les mer