Skotring


Det vr ikkje så mange bryllaup då eg vaks opp. I alle høve hugsar eg ikkje mange. Men det var jo ein del tanter og onklar som gifte seg, men eg var ikkje bedt, så difor kan eg ikkje fortelja om dei. Kanhende var bryllaupa små, fordi det var like etter krigen, og ikkje alle hadde like godt råd. Ting tok tid, for kyrkja var på andre sida av fjorden, og ein måtte i båt, anten ein tok dampen eller leigde motorbåt for å koma til Hamre kyrkje.
Hamre kyrkje der dei fleste vigslane var i barndommen min.

 Ein skikk som var vanleg i samband med bryllaup, var at det vart skotra. Ordet skotring har med å skotte å gjere, det vil seie å kikke, gløtte. Ein person som går på skotring vert kalla ein skotrar. Mange stader har det vore vanleg at dei ubedne har gått og kikka på bryllaupslaget frå utsida, gjennom vindauga eller liknande.( wiki)
. 
 Det, var  ein bryllaupsskikk som går ut på at bygdefolk som ikkje er bedne i eit bryllaup kler seg ut, har maske på seg og går i bryllaupslaget godt utpå kvelden. Skotringa vart godt førebuud, med påklednad , sminke masker, kanhende sangøving, ein liten tale og kanhende ein sketsj.  Då dei kom dit bryllaupslaget var, banka dei på døra, og som oftast vart dei bedne inn, Dei hadde  med ei gåve til brudeparet,
Mange stader lika gjestenei at det kom skotrarar. Dei skapte liv, og kunne lysa opp om stemninga var for høgtideleg.   Skotrarane helsa og tulla, og det var viktig å vera med i dansen, og å få danse med brura og dei andre gjestene. Dei gjøgla og skøya med gjestene,og skapar røre i selskapet men formålet med besøket var å gjera ære på brudeparet.  Dei  vart bydd på kaffi og kake om dei kom ved det leitet, og  dei vart bydd  drykk av det slaget som var i gjestebodet. Etter ei kort tid forsvann dei  ut i natta att, helst utan at nokon i selskapet skulle ha forstått kven dei eigentleg var. Skikken er best kjend frå Hardanger, der han framleis er levande, men det skotrast også på Strilelandet. Ettersom eg forstår er det nokre som forsøkjer å få seg gratis drikke på den måten, og det er mindre populært. 
Men mange ungdommar har gode minne frå den gongen dei skotra, anten dei vart attkjende eller ikkje.



Kommentarer

Legg inn en kommentar

Populære innlegg fra denne bloggen

På gamle stigar- i Husdalen.

Bilde
Då Sigmund Husdal kom inn i livet til mor i 1961, og eg og syskena mine samstundes fekk ny stefar, så hende det mykje nytt. Eg overnatta i år i Husdalen for fyrste gong på mange år, og då kom tankane om korleis det var då me starta å reise dit. Husdalen er ein avsidesliggjande gard ein times gange frå Bjørsvik. Du reiste dit, anten med rutebåten eller vart køyrt,  og gjekk så ei ganske bratt stigning opp til Husdalsvatnet, der du anten kunne ro over, eller gå den bratte og til dels glatte stigen opp til Grautevika, der det var kjerreveg resten av vegen. Me ungane lærde snart snarvegane, der du kunne korta inn turen med opptil 10 minuttar. Det du måtte ha med deg, bar du på ryggen og i hendene, så vi måtte ha eit par kvilepausar uansett. Vel oppkomen var det tre hus, der bestemor og bestefar budde i det eine,  Ivar og Olaug budde i det andre saman med ungane sine, og Sigmund hadde kjøpt det nedste huset, og hadde det som ei familiehytte, der også søskena hans kunne vera på vi
Les mer

Fløksand husmorskule

Bilde
Litt frå 60-talet.  Då eg var ferdig med gymnaset i -64, meinte mor at eg måtte kunna koka poteter. Det kunne eg, men forat utdanninga mi skulle vera perfekt, så måtte eg ha eit halvår på husmorskule. Denne skulen var og god å ha både om ein skulle søkje sykepleie eller bli hustellærar. Så eg søkte opptak ved Fløksand husmorskule våren 1965, og kom inn. Skulen var då vel etablert, opna 1909, og nyrestaurert i 1954. Mange kjende personlegheiter har gått her, og eg lærde seinare at Ingrid Espelid Hovig var elev her i 1943, då det ikkje var elektrisitet, og alt måtte kokast på ved og kol i kjellaren. Ho kom tilbake som lærar i 1954, til ein  skule som var i topp stand .  ( Ingrid Espelid Hovig og Olga Leiknes Hopsdal møtes etter 61 år. Dei var kullingar i 1943) Vi fekk ei liste så langt som eit vondt år med alt ein skulle ha med, så mor var engasjert i vekesvis med å sy. Det var sengetøy og håndklær, arbeidsklede, forkle, hette, høvelege sko, og mykje meir som eg ikkje hugsa. Al
Les mer

Hermetisering av middag og frukt, og søndagsdessertar

Bilde
. I dag har vi fryseboksar, og vi kjøper ferskt det meste av året. Vi har det lettvint, og gløymer at for eit par generasjonar sidan var matlaging og husstell  fulltids- jobb. Eg hugsar at mor hermetiserte kjøttkaker med brun saus  og kottelettar. Det var same omstendelege prossessen, med vasking og sterilisering av Norgesglas, koking og steiking av kjøtet som skulle hermetiserast.  Det vart lagt koheit på glasa, og fyllt heilt fullt, og så vart lokket skrudd på. Glasa vart sett i kjellaren, og teke opp til sundagsmiddag  ut over hausten og vinteren. Det kunne vera ein sjangse at maten vart bederva, så ein måtte lukte på, før ein varma det opp. Ellers hermetiserte mor frukt kvar haust. Også der var det vasking og sterilisering av glas, som var oppevart i varm steikeomn til ein skulle bruka dei. Pærer vart skrella og koka i sukkerlake til dei vart møre, og lagt på glas. Ein hella den kokande sukkerlaken over, så glaset vart heilt fullt, og la glaslokket med gummiring på, og skr
Les mer