Fiskebilen hass Ingebjørn



Tut, tut...

No kjem fiskebilen!  Eg ropte det ut, og mor fekk på seg rappane  og sprang ut.  Vi ungane skynde oss etter.

Det var onkel Ingebjørn  i Eikangervåg som selde fisk hos oss. Han var grytidleg oppe og kjøpte fisk frå brønnbåt på kaia i Vågen, og la det i kassar med is, og køyrde så ruter på dagen. Først køyrde han sjølv, men etter kvart hadde han to sjåførar som køyrde for seg. Ruta vi var på tok til i Eikangervåg, og sidan dette var før vegen over Fyllingsnes var kome, køyrde dei om Høylandsmyr, Vaet og til Hjelmås, før dei kom fram til Leiknestangen.

Bilen stoppa utanfor huset, og tuta. Då visste me at no var det fiskesal.

 Utvalet var torsk, sei, hyse, av og til lange,  kveite, flyndre og av og til røykt blåkveite som var røykt av onkelen min i det lokale røykeriet . I tillegg var det salta fisk, lettsalta og salta på bilen. Sild og makrell i sesongen for det, likeså lever og rogn.
 Mor var nøye på fisken. Blaut halvdaud fisk var ikkje god vare, så ho saumfor fisken før ho kjøpte.
Heimelaga fiskemat var det og, både fiskekaker og fiskepudding. Dei var laga av Magda, tanta vår.  Ho mol fisk og steikte kaker og pudding som var på bilen dagen etter. Ingen kunstige tilsetningsstoff der i garden. Det var fisk, mjølk og krydder.  For oss ungane var dette det beste, for vi fekk smaka nylaga kaker når mor kjøpte det. Det var snop!


 Kjøleskap hadde me   ikkje, så det var å lagre i fisk og fiskemat i kjellaren. Innkjøp til meir enn 2-3 dagar var ikkje aktuelt, om ikkje ein kjøpte saltafisk, då.
Seinare tok dei til å selja frukt på fiskebilen. Då vart det gjerne eit eple til kvar av oss ungane.


 Fisken vart betalt kontant, i sjeldne høve skrive til neste gong.

Fiskbilen hadde og ein sosial funksjon. Sjåføren fortalde nyhende, og gav seg alltid tid til ein liten prat. Så reiste bilen vidare, og tuta utanfor neste hus. Ny fiskekjøparar var på veg ut.
Sjåføren var ei tid og frå Leiknes.  "Svingen" var ofte  på kaia i Eikangervåg klokka seks om morgonen, hjelpte til å  lasta fisk frå brønnbåten, lasta bilen, køyrde ruta , og returnerte til Eikangervåg, lasta av bilen og reiste heim til Leiknes att. Lange dagar, men han klaga ikkje for det.

 Fisk kunne ein få på andre måtar og . Ein kunne fiske den sjølv, eller kjøpe hjå naboen som fiska. Grytidleg på morgonen kunne  også ein vere på kaia, der fiskarar la til for å selje litt av fangsten frå natta.

Men dei fleste handla nok på fiskebilen. Eg trur han kom på ein fast dag ein gong  for veka.  Det hjelpte nok til for å variere kosten, og gjere kosthaldet sunt i ei tid utan kjøleskap.

Kommentarer

Legg inn en kommentar

Populære innlegg fra denne bloggen

På gamle stigar- i Husdalen.

Bilde
Då Sigmund Husdal kom inn i livet til mor i 1961, og eg og syskena mine samstundes fekk ny stefar, så hende det mykje nytt. Eg overnatta i år i Husdalen for fyrste gong på mange år, og då kom tankane om korleis det var då me starta å reise dit. Husdalen er ein avsidesliggjande gard ein times gange frå Bjørsvik. Du reiste dit, anten med rutebåten eller vart køyrt,  og gjekk så ei ganske bratt stigning opp til Husdalsvatnet, der du anten kunne ro over, eller gå den bratte og til dels glatte stigen opp til Grautevika, der det var kjerreveg resten av vegen. Me ungane lærde snart snarvegane, der du kunne korta inn turen med opptil 10 minuttar. Det du måtte ha med deg, bar du på ryggen og i hendene, så vi måtte ha eit par kvilepausar uansett. Vel oppkomen var det tre hus, der bestemor og bestefar budde i det eine,  Ivar og Olaug budde i det andre saman med ungane sine, og Sigmund hadde kjøpt det nedste huset, og hadde det som ei familiehytte, der også søskena hans kunne vera på vi
Les mer

Fløksand husmorskule

Bilde
Litt frå 60-talet.  Då eg var ferdig med gymnaset i -64, meinte mor at eg måtte kunna koka poteter. Det kunne eg, men forat utdanninga mi skulle vera perfekt, så måtte eg ha eit halvår på husmorskule. Denne skulen var og god å ha både om ein skulle søkje sykepleie eller bli hustellærar. Så eg søkte opptak ved Fløksand husmorskule våren 1965, og kom inn. Skulen var då vel etablert, opna 1909, og nyrestaurert i 1954. Mange kjende personlegheiter har gått her, og eg lærde seinare at Ingrid Espelid Hovig var elev her i 1943, då det ikkje var elektrisitet, og alt måtte kokast på ved og kol i kjellaren. Ho kom tilbake som lærar i 1954, til ein  skule som var i topp stand .  ( Ingrid Espelid Hovig og Olga Leiknes Hopsdal møtes etter 61 år. Dei var kullingar i 1943) Vi fekk ei liste så langt som eit vondt år med alt ein skulle ha med, så mor var engasjert i vekesvis med å sy. Det var sengetøy og håndklær, arbeidsklede, forkle, hette, høvelege sko, og mykje meir som eg ikkje hugsa. Al
Les mer

Hermetisering av middag og frukt, og søndagsdessertar

Bilde
. I dag har vi fryseboksar, og vi kjøper ferskt det meste av året. Vi har det lettvint, og gløymer at for eit par generasjonar sidan var matlaging og husstell  fulltids- jobb. Eg hugsar at mor hermetiserte kjøttkaker med brun saus  og kottelettar. Det var same omstendelege prossessen, med vasking og sterilisering av Norgesglas, koking og steiking av kjøtet som skulle hermetiserast.  Det vart lagt koheit på glasa, og fyllt heilt fullt, og så vart lokket skrudd på. Glasa vart sett i kjellaren, og teke opp til sundagsmiddag  ut over hausten og vinteren. Det kunne vera ein sjangse at maten vart bederva, så ein måtte lukte på, før ein varma det opp. Ellers hermetiserte mor frukt kvar haust. Også der var det vasking og sterilisering av glas, som var oppevart i varm steikeomn til ein skulle bruka dei. Pærer vart skrella og koka i sukkerlake til dei vart møre, og lagt på glas. Ein hella den kokande sukkerlaken over, så glaset vart heilt fullt, og la glaslokket med gummiring på, og skr
Les mer